عنوان : بهينه سازي رفتار ورق در يك قالب كششي double action با بكارگيري نرم افزار
عنوان : بهينه سازي رفتار ورق در يك قالب كششي double action با بكارگيري نرم افزار
● بهينه سازي رفتار ورق در يك قالب كششي double action با بكارگيري نرم افزار autoform :
Autoform يك نرم افزار تخصصي شبيه سازي براي قالب هاي كشش است كه بر اساس علم المان هاي محدود براي بهينه كردن رفتار ورق در كشش هاي عميق با فرم هاي سطحي بكار مي رود . اساس كاربردهاي اين نرم افزار در قالب كشش براي نمايش نواحي يا نقاطي كه داراي پارگي يا چروك هستند ميباشد . همچنين براي رسم دياگرام fld محاسبه spring back و تعيين موقعيت بيدها بكار ميرود .
يكي از مشكلاتي كه از گذشته در طراحي و ساخت قالب وجود داشته است مشكل پارگي چروك قطعه در مرحله try out ميباشد بدين صورت كه قطعه پس از اولين try out پاره ويا در نواحي متعددي داراي چروك مي باشد.
براي حل اين مشكل بايد منشاء عيب تشخيص داده شود تا نسبت به رفع آن اقدام گردد .
در اين صورت قالب ساخته شده است و مراحل ماشين كاري و مونتاژ و die spot را پشت سر گذاشته است . بنابراين نياز به دوباره كاري وجود دارد كه اين امر علاوه بر هزينه زياد مستلزم صرف زمان زيادي مي باشد .
بنابراين نرم افزارهاي شبيه سازي در صنعت قالب سازي علاوه بر حذف موارد منفي بالا باعث افزايش دامنه فعاليت طراح قالب نيز مي گردد تا بهترين طرح را انتخاب كند .
از مهم ترين عيوبي كه در قطعات كشش عميق حاصل ميشود پارگي وچروك و spring back و تنشهاي باقيمانده و افزايش طول اضافي ميباشد .
همچنين از مهم ترين عواملي كه ميتوان از آن به عنوان منشاء عيوب بالا نام برد عيوب ناشي از طراحي قطعه و عيوب ناش از طراحي قالب مي باشد .
از جمله عيوبي كه به طراحي قالب منتسب مي گردد عبارتند از :
Bead Friction
Tool Friction
نيروي ورق گير
نيروي پرس و طراحي نامناسب Bead
با توجه به اينكه قالب به صورت Double Action و يا Single Action طراحي شده باشد زمان حركت حركت اجزاي قالب و نحوه تعريف موقعيت آنها با يكديگر فرق مي كنند .
در قالب D/A بر خلاف قالب S/A ، punch وB/H Blank Holder در روي Ram بالايي پرس بسته مي شود و Die روي ميز پايين قالب بسته مي شود .
بدترين عيبي كه در يك قطعه فلزي با اين روش ممكن است شكل بگيرد عبارت است از ايجاد و اشاعه تركي كه يكپارچگي ساختاري آن را از بين مي برد . گلويي شدن موضعي و چروك خوردگي در نواحي وجود تنش هاي فشاري نيز باعث از بين رفتن قطعه مي شود .
يك عيب بزرگ ديگر عدم توانايي در حفظ حدود مجاز ابعادي به علت Spring Back در قطعه مي باشد . چروك خردگي از كمانش ورق در نتيجه تنش هاي فشاري زياد ايجاد مي شود در تحليل اين نوع شكست هر عنصر از ورق مي تواند به شكل ستوني تحت بارگذاري فشاري در نظر گرفته شود . اگر ابعاد بلانك خيلي زياد باشد نيروي پانچ زياد مي شود كه ممكن است از نيروي بحراني كمانش ستون تجاوز كند چون پايداري ستون با زياد شدن نسبت باريكي آن كم مي شود براي ورق هاي نازك بار بحراني كمانش در مقادير كمتري رخ مي دهد . براي جلوگيري از اين عيب استفاده از فشار باز فشردن به قدر كافي براي متوقف كردن كمانش ضروري است آنچه كه بايد به آن توجه گردد اينست كه برخي از عيوب بوجود آمده در حين شبيه سازي در مرحله Try out قابل رفع ميباشد و يا عيوب خارج از منطقه كشش در مرحله دوربري از پانل حذف مي شوند .
گردآورنده: حسين ده جوريان - دانشجوي رشته مهندسي مکانيک - دانشگاه آزاد اسلامي واحد سمنان